| Abstract | Cilj istraživanja bio je ispitati stavove prema braku i roditeljstvu osoba u stabilnoj romantičnoj vezi te njihove odrednice. Uzorak je činilo 225 sudionika (69% žena i 31% muškaraca) u rasponu dobi od 19 do 40 godina, heteroseksualne orijentacije, koji su u trenutnoj vezi minimalno godinu dana i procjenjuju je stabilnom, a dosad nisu bili u braku i nemaju djecu. Sudionici su ispunili upitnik koji se sastojao od: Pojednostavljene skale stavova prema ženama, Skale zadovoljstva životom, prilagođene podljestvice Zadovoljstva obitelji iz Skale kvalitete obiteljskih interakcija, Skale procjene romantične veze, kratke verzije Nove skale seksualnog zadovoljstva, Skale stavova i očekivanja od braka, prilagođene Skale stavova prema plodnosti i roditeljstvu te Upitnika općih podataka. Sudionici u prosjeku iskazuju pozitivne stavove prema braku i roditeljstvu u budućnosti, iako smatraju roditeljstvo preprekom u sadašnjosti. Pozitivniji stavovi prema braku povezani su s pozitivnijim stavovima prema roditeljstvu. Rezultati hijerarhijskih regresijskih analiza ukazuju na značajan doprinos psihosocijalnih odrednica, nakon kontroliranja demografskih karakteristika, u objašnjenju svih triju kriterijskih varijabli: stavova prema braku, važnosti plodnosti za budućnost te roditeljstva kao prepreke u sadašnjosti. Od demografskih karakteristika, pozitivnijim stavovima prema braku doprinose mlađa dob, odsutnost kohabitacije te zaposlenost, a od psihosocijalnih odrednica pozitivnijim stavovima prema braku doprinose snažnija religijska samoidentifikacija, češće prakticiranje vjere, viša podrška prijatelja za sklapanje braka, više zadovoljstvo životom i primarnom obitelji. Ni jedna demografska odrednica nije značajan prediktor važnosti plodnosti za budućnost, a nižem doživljaju roditeljstva kao prepreke u trenutnoj životnoj situaciji doprinosi samo zaposlenost. Od psihosocijalnih odrednica, prediktor pozitivnijih stavova prema roditeljstvu je snažnija religijska samoidentifikacija. Više socijalno odobravanje prijatelja doprinosi nižem doživljaju roditeljstva kao prepreke u sadašnjosti, ali nije prediktor važnosti plodnosti za budućnost. Pozitivniji stavovi prema braku i roditeljstvu povezani su sa snažnijom namjerom sklapanja braka, odnosno postajanja roditeljem. Značajna povezanost između stavova i namjera ponašanja ide u prilog teoriji planiranog ponašanja. |
| Abstract (english) | The aim of this study was to examine marriage and parenthood attitudes of persons in a stable romantic relationship and determinants of these attitudes. The study included 225 participants (69% women and 31% men) of heterosexual orientation, aged 19 to 40, who are in the current stable romantic relationship and who have not been married and do not have children. The following instruments were used: Simplified Attitudes Toward Women Scale, General Life Satisfaction Scale, modified Family Satisfaction Subscale, Relationship Assessment Scale, New Scale of Sexual Satisfaction, Marital Attitudes and Expectations Scale, modified Attitudes toward Fertility and Childbearing Scale and General Data Questionnaire. On average, participants report positive attitudes towards marriage and parenthood in the future, although they consider parenthood as a hindrance at present. Positive marriage attitudes correlate with positive parenthood attitudes. Hierarchical regression analyses have shown that psychosocial determinants significantly contribute to marriage attitudes, fertility importance for the future and parenthood as a hindrance at present, even after controlling for demographic characteristics. Demographic characteristics that significantly predict positive marriage attitudes are: younger age, non cohabitation and employment. Psychosocial determinants that significantly contribute to positive marriage attitudes are higher religious self-identification and practice, friends’ support for marriage, life satisfaction and primary family satisfaction. None of the demographic variables predict the fertility importance for the future, but employment contributes to the lower perception of parenthood as a hindrance at present. Higher religious self-identification is the psychosocial determinant which predicts positive parenthood attitudes. Higher friends’ approval of parenthood contributes to the lower perception of parenthood as a hindrance at present, but it does not predict the fertility importance for the future. Positive marriage and parenthood attitudes correlate with stronger intent to marry and to become a parent. Significant correlation between attitudes and intentions provides support for the theory of planned behaviour. |
